Feiten en fabels: is vapen slechter voor je dan roken?
Je ziet ze steeds vaker in het wild en bijna altijd vergezeld met dezelfde tekst: ‘Het is toch minder slecht dan een sigaret?’ Maar vergis je niet: vapen is géén gezondheidskuur. Wat zegt de nieuwste wetenschap over de risico’s van vapen ten opzichte van klassiek roken? En waarom is stoppen met nicotine écht het beste wat je voor jezelf kunt doen? Maak je borst nat, hier leggen we het zonder poespas uit.
Waarom vapen minder schadelijk is dan traditioneel roken
Roken van normale sigaretten betekent dat je letterlijk tabak verbrandt; dat rook je op, plus een flinke portie chemische troep. Daardoor inhaleer je teer, koolmonoxide en tientallen kankerverwekkende stoffen. Vapen daarentegen werkt met een vloeistof (e-liquid) die wordt verdampt. Je krijgt dus géén verbrandingsproducten binnen zoals bij tabak, en dat maakt het risico op bijvoorbeeld kanker een stuk kleiner
Maar: een waterpijp is ook geen fruitsalade. De e-liquids in je vape bevatten nicotine, propyleenglycol, glycerol en vooral heel veel smaakstoffen. Sommige van die stoffen kunnen je longen irriteren; metaaldelen uit het verwarmingselement komen óók in de damp terecht. Uit recent Amerikaans onderzoek blijkt dat vapen je bloeddruk en hartslag verhoogt, en het kans geeft op acute longproblemen (zoals EVALI) en chronische ontstekingen. Longartsen waarschuwen dat we nog lang niet alles weten over de gevaren op de lange termijn. Toch laten grote bevolkingsstudies zien: wie alleen vaped, loopt echt minder risico op COPD dan verstokte rokers.
Vapen helpt bij stoppen, maar alleen als je helemaal stopt met tabak
Veel gasten pakken de vape als ze willen afkicken van de peuk. En eerlijk: in Nederland zeggen de meeste gezondheidsautoriteiten dat dit véél minder slecht is dan blijven roken. Maar de truc is: je moet écht stoppen met gewone sigaretten. Wie beide doet (‘dual use’), ziet bijna geen gezondheidsvoordeel.
Sterker nog: uit grootschalig onderzoek van John Hopkins Medicine onder 250.000 mensen blijkt dat rokers die ook vapen, net zo veel long- en hartproblemen krijgen als rokers die niet vapen. Helemaal over op vapen maakt het verschil, maar stoppen met beide blijft het allerbeste.
Er is nog iets: vapers willen nog weleens denken dat je anderen amper blootstelt aan risico’s. Klopt deels—de rook is minder schadelijk dan sigarettenrook. Toch krijgen omstanders, zeker kinderen en zwangere vrouwen, sporen van nicotine en chemicaliën binnen. Geen reden om je huis vol te dampen dus.
De gevaren van vapen voor jongeren en de trend onder mannen
De vape-industrie mikt keihard op jongeren: met snoep- en frisdranksmaken verkocht in strakke, kleurige apparaten. En dat werkt: in Nederland, Duitsland en wereldwijd grijpen steeds meer jonge jongens en mannen naar de vape. Het grote gevaar? Jong beginnen betekent eerder verslaafd raken aan nicotine. Jongens die vapen belanden vaker alsnog bij echte sigaretten; daar zitten gezondheidsdeskundigen en de regering niet bepaald op te wachten. In Nederland pak je al snel een verbod op populaire smaken of zwaardere regulering als reactie op die groeiende hype.
Vapen is dus geen ‘onschuldig’ alternatief voor een sigaret. Ja, het is minder slecht, maar risico’s blijven. Wil je als man met een gerust hart ademen, doe dan gewoon allebei niet. Maar laat je vooral goed informeren—en wees geen wandelende reclame voor stress, stinkadem of een nicotineverslaving 2.0.
Lees ook
